Osmanlı Devleti’nde 1876 yılında I. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle yaşanan ilk meşruti monarşi
tecrübesi kısa ömürlü olmuştu. 1908’de İttihad ve Terakki Cemiyeti tarafından gerçekleştirilen
“Jön Türk İhtilali” sonucunda meşrutiyet yeniden ilan edildi. Siyasi, iktisadi ve ictimai sahalarda
ciddi sorunlarla karşı karşıya olan devleti, meşruti idarenin kurtaracağına inanılıyordu. Fakat
sıkıntıların arkası kesilmedi, meşrutiyete karşı tepkiler de gelişti. Osmanlı Devleti’nde siyasi
teşebbüslerin kabulü için şeriatın onayı önemliydi; topluma meşrutiyetin İslam’a uygun bir yönetim
şekli olduğunu anlatmak gerekiyordu. Bundan dolayı ulema ve İslamcı entelektüeller sahneye
çıktılar ve meşrutiyetin meşruiyetini kanıtlamak için vaazlar verdiler, yazılar yazdılar. Onlar,
modern siyasi düşünceleri ve uygulamaları İslami esaslar üzerinden ele alarak meşruti idareyi
İslami kavramlar, değerler ve gelenekler çerçevesinde yorumlamaya çalıştılar.
Bu kitapta, Türk siyasi hayatında demokrasi kültürünün gelişmesine olumlu yönde katkı sağlayan
söz konusu fikirler ve yaklaşımlar özellikle Şeyhülislam Musa Kazım Efendi, Akçaabat Müftüsü
Mehmed İzzet Efendi, Nakşi Şeyhi ve Konya Mebusu Mehmed Zeynelabidin Efendi’nin eserleri
esas alınarak incelendi ve değerlendirildi.